Là một khu vực buôn bán cũ, quận Hoàn Kiếm vẫn còn níu giữ quá khứ với những con ngõ nhỏ cùng những cửa tiệm có mặt tiền bé xíu, cũng như các khu chợ sầm uất, nhộn nhịp.
Ông Richards chia sẻ rằng, “người Hà Nội rất tự hào về di sản của mình; khu vực Hoàn Kiếm được bảo vệ bởi một nhóm đặc biệt có tên gọi Di sản Hà Nội gồm các nhà quy hoạch đô thị, kiến trúc sư và những gia đình sống trong khu vực này”.
Ông môi tả khu vực này như “một bảo tàng di động thật sự, kéo dài từ phố này sang phố khác, phô bày lịch sử Việt Nam cho mọi người cùng thưởng lãm” và chia sẻ về khó khăn khi tìm kiếm những bảng hiệu vẽ tay ẩn dấu trong khu phố cổ ồn ào nhộn nhịp này.
“Ban đầu, tôi chỉ tìm kiếm những người vẽ bảng hiệu, nhưng khi bắt đầu nói chuyện với họ, tôi và nhóm của mình nhận ra rằng họ còn muốn chia sẻ câu chuyện của mình nữa. Một số bảng hiệu có tuổi đời hơn 70 tuổi, còn số khác có tuổi đời 40 tuổi nhưng nhìn như đã tồn tại cả trăm năm. Vì quận Hoàn Kiếm là trung tâm giao thương cũ nên hội tụ nhiều phong cách nghệ thuật chữ viết khác nhau lấy cảm hứng từ thời Pháp, Trung Quốc, cũng như hỗn hợp những ngôn ngữ và phương ngữ khác nhau cùng tồn tại, tuy nhiên rất khó thấy vì hầu hết các bảng hiệu này đều đã nhạt phai”.
Qua việc chụp ảnh lại những bảng hiệu và kết nối câu chuyện của họ, ông Richards nhận thấy việc thưởng lãm và trân trọng nghệ thuật này đang được phục hồi từ việc một số tài khoản Instagram có hiện tượng ghi nhận và chia sẻ những bảng hiệu và chữ viết cũ trên khắp Việt Nam.
“Lưu tư liệu là việc quan trọng. Lưu giữ lại lịch sử văn hóa dễ bị mai một giúp người dân nơi đây có được cảm quan về định danh của bản thân cũng như truyền thống qua nghệ thuật chữ viết nơi đô thị”, ông chia sẻ. “Quan tâm chung thì có rồi, chúng ta chỉ phải truyền tải một cách phù hợp”.
Qua nghiên cứu, ông Richards và nhóm của mình đã phát hiện ra có nhiều loại bảng hiệu vẽ tay, từ đẽo khắc gỗ, đến đổ khuôn xi măng, sắt uốn, đến bảng đèn bằng nhựa.
Tiến tới, ông muốn mở rộng nghiên cứu của mình đến TP. Hồ Chí Minh, ngôi nhà của nhiều bảng hiệu vẽ tay và nghệ thuật chữ viết độc đáo đang bị mai một.
“Giai đoạn hai sẽ là giai đoạn trò chuyện cùng các nghệ nhân. Tầm nhìn lâu dài của nghiên cứu là ghi lại những thảo luận của họ về ý nghĩa thật sự của những bảng hiệu này, những thứ không thể nào tìm thấy trong thư viện”.
